ບາງຄົນກໍຍັງບໍ່ທັນເຂົ້າໃຈເທື່ອວ່າ ເຊື້ອໄວຮັສ RSV ເເມ່ນເກີດມາຈາກໃສ? ເກີດມາພ້ອມເດັກເລີຍບໍ່? ໃນຄວາມເປັນຈິງເເລ້ວ ເດັກບໍ່ໄດ້ມີເຊື້ອ RSV, ແຕ່ແມ່ນ ຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ເປັນພາຫະ ນຳເຊື້ອໄປສູ່ເດັກ ເນື່ອງຈາກວ່າ ເວລາທີ່ຜູ້ໃຫຍ່ ອອກໄປເຮັດກິດຈະກຳຕ່າງໆໃນຫຼາຍສະຖານທີ່ ຈະໄດ້ພົບປະ ເເລະ ອາດສຳຜັດກັບມົນລະພາວະຕ່າງທີ່ຢູ່ອ້ອມຕົວ ໃນເເຕ່ລະມື້ ໂດຍສິ່ງດັ່ງກ່າວອາດຈະເປັນຕົວນຳເອົາເຊື້ອໄວຮັສຊະນິດຕ່າງໆມາສູ່ເດັກໄດ້.
RSV ຫຼື Respiratory Syncytial Virus ຖືກຄົ້ນພົບເທື່ອທຳອິດໃນປີ 1956 ໂດຍນັກວິທະຍາສາດ ທີ່ສະຖາບັນວິໄຈສຸຂະພາບແຫ່ງຊາດສະຫະລັດອາເມຣິກາ (NIH). ໄວຣັສນີ້ມີການແພ່ລະບາດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ ໂດຍສະເພາະໃນໄລຍະລະດູໜາວ ຫຼື ໄລຍະທີ່ອາກາດເຢັນ ແລະ ເປັນສາເຫດຫຼັກຂອງພະຍາດຕິດເຊື້ອທາງເດີນຫາຍໃຈໃນເດັກທີ່ເກີດໃໝ່ ແລະ ເດັກທີ່ອາຍຸຍັງນ້ອຍ, ເເຕ່ເຖິງເເມ່ນວ່າແມ່ນວ່າ RSV ຈະມີມາດົນນານຫຼາຍທົດສະວັດເເລ້ວ, ແຕ່ໄວຮັສຊະນິດນີ້ ກໍຍັງຄົງເປັນສາເຫດສຳຄັນຂອງການເຈັບປ່ວຍຂອງເດັກໃນທົ່ວໂລກ.
RSV ແມ່ນເຊື້ອໄວຣັສທາງເດີນຫາຍໃຈທີ່ພົບເຫັນໄດ້ທົ່ວໄປ ເຊິ່ງຈະເປັນການຕິດເຊື້ອທາງໃນປອດ ແລະ ທາງເດີນຫາຍໃຈ ໂດຍຈະພົບເຫັນເລື້ອຍທີ່ສຸດໃນເດັກນ້ອຍ, ຜູ້ສູງອາຍຸ ແລະ ຜູ້ທີ່ມີລະບົບພູມຕ້ານທານທີ່ອ່ອນແອ. RSV ເເມ່ນສາມາດແຜ່ລາມຜ່ານລະອອງຝອຍຈາກທາງເດີນຫາຍໃຈ ເມື່ອຜູ້ຕິດເຊື້ອໄອ ຫຼື ຈາມ, ລວມທັງຜ່ານການສໍາຜັດກັບພື້ນຜິວທີ່ປົນເປື້ອນ ເເລະ ຄົນສ່ວນຫຼາຍມັກມີອາການເປັນຫວັດເລັກນ້ອຍ.
ເດັກເກີດໃໝ່ ແລະ ເດັກທີ່ອາຍຸຍັງນ້ອຍມັກຕິດເຊື້ອໄວຣັສ RSV ໄດ້ງ່າຍ ເນື່ອງຈາກລະບົບພູມຄຸ້ມກັນຂອງພວກເຂົາຍັງພັດທະນາບໍ່ສົມບູນ ແລະ ຮ່າງກາຍຍັງບໍ່ເຄີຍສັມຜັດກັບໄວຣັສຊະນິດໃດມາກ່ອນ ເຮັດໃຫ້ບໍ່ມີພູມຄຸ້ມກັນສະເພາະຕໍ່ໄວຣັສຊະນິດນີ້. ນອກຈາກນີ້ເເລ້ວ RSV ສາມາດແຜ່ກະຈາຍໄດ້ງ່າຍຜ່ານການສັມຜັດທາງນ້ຳລາຍ, ນ້ຳມູກ ຫຼື ລະອອງຝອຍຈາກການໄອ ຫຼື ຈາມ, ເຊິ່ງເດັກນ້ອຍມັກຈະສັມຜັດກັບເຊື້ອເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ງ່າຍໃນທີ່ຊຸມຊົນ ເຊັ່ນ: ໃນສູນລ້ຽງເດັກ ຫຼື ໂຮງຮຽນ. ນອກຈາກນີ້, ເດັກນ້ອຍທີ່ເກີດກ່ອນກຳນົດ ຫຼື ມີບັນຫາການຫາຍໃຈຕັ້ງແຕ່ແຣກເກີດ ເເມ່ນມີໂອກາດຕິດເຊື້ອ RSV ໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນ ແລະ ມີອາການຮຸນແຮງຫຼາຍກວ່າເດັກທີ່ແຂງແຮງ.
ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກອົງການອະນາໄມໂລກ (WHO) ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ເເຕ່ລະປີໃນທົ່ວໂລກຈະມີຜູ້ຕິດເຊື້ອໄວຮັສ RSV ປະມານ 33 ລ້ານຄົນ, ເຂົ້າປິ່ນປົວໃນໂຮງໝໍປະມານ 3.6 ລ້ານຄົນ ເເລະ ເສຍຊີວິດເກືອບ 120,000 ຄົນ, ເຊິ່ງສ່ວນຫຼາຍເເລ້ວຈະເເມ່ນຢູ່ໃນກຸ່ມເດັກທີ່ເກີດໃໝ່, ເດັກອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 5 ປີ, ຜູ້ສູງອາຍຸ ເເລະ ຜູ້ທີ່ມີສຸຂະພາບຮ່າງກາຍບໍ່ເເຂງເເຮງ ຫຼື ພູມຄຸ້ມກັນໃນຮ່າງກາຍຕ່ຳ.
ສະນັ້ນ, ບາງຄັ້ງເວລາທີ່ເຮົາໄປສຳຜັດກັບເດັກ ໂດຍການໄປຈູບ ຫຼື ຫອມເເກ້ມ ນັ້ນອາດຈະນຳເອົາເຊື້ອໄວຮັສມາສູ່ເດັກນ້ອຍໄດ້ງ່າຍ.
ການຕິດເຊື້ອ RSV ເເມ່ນຈະມີອາການຄ້າຍຄືກັນກັບການເປັນຫວັດທົ່ວໄປ, ແຕ່ໃນບາງກໍລະນີ ໂດຍພິເສດສະເພາະໃນເດັກນ້ອຍເເລ້ວ ອາດຈະມີອາການຮຸນແຮງຫຼາຍຂຶ້ນ ເເລະ ນີ້ກໍຄືຂໍ້ຄວນສັງເກດອາການ ຕິດເຊື້ອ RSV ເຊິ່ງຈະມີອາການເຫຼົ່ານີ້ຄື:
1. ອາການຄ້າຍຫວັດ: ນ້ຳມູກໄຫຼ, ໄອ, ເຈັບຄໍ, ຈາມ, ແລະ ມີໄຂ້ຕໍ່າ
2. ຫາຍໃຈລຳບາກ: ຫາຍໃຈສຽງດັງ, ຫາຍໃຈໄວ ຫຼື ຫາຍໃຈແຮງຈົນໜ້າອົກຢຸບລົງເມື່ອຫາຍໃຈເຂົ້າ
3. ໄອໜັກ: ໄອຕໍ່ເນື່ອງ ຫຼື ຮຸນແຮງ ອາດມີເສມຫະປະສົມນຳ
4. ບັນຫາການກິນ ແລະ ດື່ມ: ເບື່ອອາຫານ, ບໍ່ຍອມກິນ ຫຼື ດື່ມນົມ ແລະ ນ້ຳໜັກຫຼຸດລົງ
5. ຄວາມອິດເມື່ອຍ ແລະ ເສົ້າຊືມ: ເດັກອາດມີອາການເສົ້າຊືມ ຫຼື ງ່ວງນອນຜິດປົກກະຕິ
6. ຜິວຊີດ ຫຼື ຂຽວ: ໂດຍສະເພາະເເມ່ນຮິມປາກ ແລະ ເລັບມື ຖ້າຫາກອອກຊິເຈນບໍ່ພຽງພໍ
ສ່ວນໃນຜູ້ໃຫຍ່ ຫຼື ເດັກນ້ອຍທີ່ໃຫຍ່ພໍປະມານເເລ້ວ ອາການມັກຈະບໍ່ຮຸນແຮງຫຼາຍ, ແຕ່ສຳລັບເດັກເກີດໃໝ່ ໂດຍສະເພາະເດັກທີ່ເກີດກ່ອນກຳໜົດ ຫຼື ມີພະຍາດປະຈຳຕົວ ເເມ່ນຄວນເຂົ້າພົບແພດທັນທີຖ້າມີອາການເຫຼົ່ານີ້.
ໃນປັດຈຸບັນນີ້, RSV ເເມ່ນຈະບໍ່ມີຢາປິ່ນປົວໂດຍສະເພາະ ເເຕ່ຈະປິ່ນປົວຕາມອາການ ແລະ ເພື່ອປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ RSV ຄວນປະຕິບັດດັ່ງນີ້:
1. ລ້າງມືເລື້ອຍໆ: ລ້າງມືໃຫ້ສະອາດດ້ວຍສະບູ ແລະ ເຈວລ້າງມືທີ່ມີແອລກໍຮໍ.
2. ຫຼີກເວັ້ນການສໍາຜັດໃບຫນ້າ: RSV ສາມາດເຂົ້າໄປໃນຮ່າງກາຍຜ່ານຕາ, ດັງ, ແລະ ປາກ. ດັ່ງນັ້ນ,ພະຍາຍາມຫຼີກເວັ້ນການສໍາຜັດໃບຫນ້າ.
3. ອັດປາກໃນເວລາໄອ ແລະ ຈາມ: ໃຊ້ຜ້າອັດດັງ ຫຼື ປິດປາກໃນເວລາໄອ – ຈາມ.
4. ຫຼີກລ່ຽງການສຳພັດກັບຄົນເຈັບ: ຫຼີກລ່ຽງການສຳພັດໃກ້ຄົນທີ່ມີອາການເປັນຫວັດ ຫຼື ໄຂ້ຫວັດ, ໂດຍສະເພາະເດັກອ່ອນ, ຜູ້ສູງອາຍຸ ແລະ ຜູ້ທີ່ມີພູມຕ້ານທານຕ່ຳ.
ທ່ານ ດຣ ວິລະພອນ ໄຜ່ມະນີ ເເພດຜູ້ຊ່ຽວຊານເດັກ, ຫົວໜ້າພະເເນກຟື້ນຟູຊີບ ໂຮງໝໍເດັກ ໄດ້ກ່າວວ່າ: RSV ເເມ່ນເປັນພະຍາດທີ່ມີມາເເຕ່ດົນເເລ້ວ ເເລະ ເປັນພະຍາດທີ່ປິ່ນປົວໃຫ້ຫາຍຂາດໄດ້ ເຊິ່ງອັດຕາສ່ວນການເສຍຊີວິດນັ້ນເເມ່ນມີໜ້ອຍຫຼາຍ, ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ກໍຍັງບໍ່ທັນມີວັກຊີນປ້ອງກັນ RSV ເທື່ອ ເເລະ ເພື່ອເປັນການປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ RSV ນັ້ນ ວິທີປ້ອງກັນທີ່ດີທີ່ສຸດກໍຈະເເມ່ນການລ້າງມືຢູ່ເລື່ອຍໆ, ຫຼີກລ່ຽງການຢູ່ໃກ້ຄົນທີ່ຢູ່ບໍ່ສະບາຍ ຫຼື ບໍ່ໄປສະຖານທີ່ເເອອັດ ເເລະ ຝາກເຖິງພໍ່ເເມ່ຜູ້ປົກຄອງຜູ້ທີ່ເບິ່ງເເຍງດູເເລລູກຜູ້ຕິດເຊື້ອ RSV ຕ້ອງໄດ້ລ້າງມືໃສ່ສະບູທຸກໆຄັ້ງຫຼັງຈາກທີ່ມີການສຳຜັດ ເເລະ ຖ້າຫາກວ່າລູກຫຼານຂອງທ່ານມີອາການດັ່ງກ່າວນີ້ ເເມ່ນຄວນເຂົ້າພົບເເພດຢູ່ໂຮງໝໍໂດຍດ່ວນ ເພື່ອຮັບການປິ່ນປົວ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ເຊິ່ງເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ກໍເຫັນໄດ້ຈາກ ຜູ້ທີ່ໃຊ້ Facebook ຄົນໜຶ່ງທີ່ໄດ້ມາບອກເລົ່າປະສົບການທີ່ລູກຂອງຕົນໄດ້ຕິດເຊື້ອໄວຮັສ RSV ແລະ ເພິ່ນກໍຍັງໄດ້ບອກເຕືອນຜູ້ທີ່ມີລູກນ້ອຍເອົາໄວ້ວ່າ: ເວລາອອກໄປນອກບ້ານມາ ຄວນທຳຄວາມສະອາດຮ່າງກາຍຂອງຕົວເອງໃຫ້ສະອາດກ່ອນໄປສຳຜັດເດັກນ້ອຍ, ບໍ່ຄວນກອດ ຫຼື ຫອມເເກ້ມ, ບໍ່ຄວນດົມລູກເດີ້ ຖ້າຫາກຄົນຢູ່ບ້ານມີຜູ້ໃດທີ່ເປັນຫວັດເປັນໄອ ແມ່ນບໍ່ໃຫ້ເຂົ້າໃກ້ລູກ ເເລະ ຄວນລ້າງມືໃສ່ເຈວຕະຫລອດຍາມສຳພັດລູກ ເພາະເຊື້ອໄວຮັສດັ່ງກ່າວນີ້ອັນຕະລາຍຫຼາຍ.
ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງເຫັນໄດ້ວ່າໄວຮັສ RSV ນີ້ ຢູ່ໃກ້ຕົວເຮົາຫຼາຍກວ່າທີ່ຄິດ ເເລະ ຢາກຝາກເຖິງພໍ່ເເມ່ຜູ້ປົກຄອງຂອງເດັກນ້ອຍ ໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ເບິ່ງເເຍງໃນເລື່ອງສຸຂະພາບຮ່າງກາຍ ພ້ອມທັງຈິດໃຈຂອງເຂົາເຈົ້າຂຶ້ນຕື່ມ ເພື່ອເປັນການປ້ອງກັນລູກຫຼານຂອງທ່ານໃຫ້ຫ່າງໄກ ເເລະ ປອດໄພຈາກເຊື້ອໄວຮັສດັ່ງກ່າວນີ້.
#Internews
ທີ່ມາ:
• cdc.gov
• who.int
• Centre of Information and Education for Health