#Internews
ຮັບຟັງການສົນທະນາ ກ່ຽວກັບ ການຕິດເຊື້ອ RSV ຈາກ PODCAST ຂອງພວກເຮົາ ຂ້າງເທິງ >>
ບາງຄົນກໍຍັງບໍ່ທັນເຂົ້າໃຈເທື່ອວ່າ ເຊື້ອໄວຮັສ RSV ເເມ່ນເກີດມາຈາກໃສ? ເກີດມາພ້ອມເດັກເລີຍບໍ່? ໃນຄວາມເປັນຈິງເເລ້ວ ເດັກບໍ່ໄດ້ມີເຊື້ອ RSV, ແຕ່ແມ່ນ ຜູ້ໃຫຍ່ທີ່ເປັນພາຫະ ນຳເຊື້ອໄປສູ່ເດັກ ເນື່ອງຈາກວ່າ ເວລາທີ່ຜູ້ໃຫຍ່ ອອກໄປເຮັດກິດຈະກຳຕ່າງໆໃນຫຼາຍສະຖານທີ່ ຈະໄດ້ພົບປະ ເເລະ ອາດສຳຜັດກັບມົນລະພາວະຕ່າງທີ່ຢູ່ອ້ອມຕົວ ໃນເເຕ່ລະມື້ ໂດຍສິ່ງດັ່ງກ່າວອາດຈະເປັນຕົວນຳເອົາເຊື້ອໄວຮັສຊະນິດຕ່າງໆມາສູ່ເດັກໄດ້.
RSV ຫຼື Respiratory Syncytial Virus ຖືກຄົ້ນພົບເທື່ອທຳອິດໃນປີ 1956 ໂດຍນັກວິທະຍາສາດ ທີ່ສະຖາບັນວິໄຈສຸຂະພາບແຫ່ງຊາດສະຫະລັດອາເມຣິກາ (NIH). ໄວຣັສນີ້ມີການແພ່ລະບາດຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ ໂດຍສະເພາະໃນໄລຍະລະດູໜາວ ຫຼື ໄລຍະທີ່ອາກາດເຢັນ ແລະ ເປັນສາເຫດຫຼັກຂອງພະຍາດຕິດເຊື້ອທາງເດີນຫາຍໃຈໃນເດັກທີ່ເກີດໃໝ່ ແລະ ເດັກທີ່ອາຍຸຍັງນ້ອຍ, ເເຕ່ເຖິງເເມ່ນວ່າແມ່ນວ່າ RSV ຈະມີມາດົນນານຫຼາຍທົດສະວັດເເລ້ວ, ແຕ່ໄວຮັສຊະນິດນີ້ ກໍຍັງຄົງເປັນສາເຫດສຳຄັນຂອງການເຈັບປ່ວຍຂອງເດັກໃນທົ່ວໂລກ.
RSV ແມ່ນເຊື້ອໄວຣັສທາງເດີນຫາຍໃຈທີ່ພົບເຫັນໄດ້ທົ່ວໄປ ເຊິ່ງຈະເປັນການຕິດເຊື້ອທາງໃນປອດ ແລະ ທາງເດີນຫາຍໃຈ ໂດຍຈະພົບເຫັນເລື້ອຍທີ່ສຸດໃນເດັກນ້ອຍ, ຜູ້ສູງອາຍຸ ແລະ ຜູ້ທີ່ມີລະບົບພູມຕ້ານທານທີ່ອ່ອນແອ. RSV ເເມ່ນສາມາດແຜ່ລາມຜ່ານລະອອງຝອຍຈາກທາງເດີນຫາຍໃຈ ເມື່ອຜູ້ຕິດເຊື້ອໄອ ຫຼື ຈາມ, ລວມທັງຜ່ານການສໍາຜັດກັບພື້ນຜິວທີ່ປົນເປື້ອນ ເເລະ ຄົນສ່ວນຫຼາຍມັກມີອາການເປັນຫວັດເລັກນ້ອຍ.
ເດັກເກີດໃໝ່ ແລະ ເດັກທີ່ອາຍຸຍັງນ້ອຍມັກຕິດເຊື້ອໄວຣັສ RSV ໄດ້ງ່າຍ ເນື່ອງຈາກລະບົບພູມຄຸ້ມກັນຂອງພວກເຂົາຍັງພັດທະນາບໍ່ສົມບູນ ແລະ ຮ່າງກາຍຍັງບໍ່ເຄີຍສັມຜັດກັບໄວຣັສຊະນິດໃດມາກ່ອນ ເຮັດໃຫ້ບໍ່ມີພູມຄຸ້ມກັນສະເພາະຕໍ່ໄວຣັສຊະນິດນີ້. ນອກຈາກນີ້ເເລ້ວ RSV ສາມາດແຜ່ກະຈາຍໄດ້ງ່າຍຜ່ານການສັມຜັດທາງນ້ຳລາຍ, ນ້ຳມູກ ຫຼື ລະອອງຝອຍຈາກການໄອ ຫຼື ຈາມ, ເຊິ່ງເດັກນ້ອຍມັກຈະສັມຜັດກັບເຊື້ອເຫຼົ່ານີ້ໄດ້ງ່າຍໃນທີ່ຊຸມຊົນ ເຊັ່ນ: ໃນສູນລ້ຽງເດັກ ຫຼື ໂຮງຮຽນ. ນອກຈາກນີ້, ເດັກນ້ອຍທີ່ເກີດກ່ອນກຳນົດ ຫຼື ມີບັນຫາການຫາຍໃຈຕັ້ງແຕ່ແຣກເກີດ ເເມ່ນມີໂອກາດຕິດເຊື້ອ RSV ໄດ້ງ່າຍຂຶ້ນ ແລະ ມີອາການຮຸນແຮງຫຼາຍກວ່າເດັກທີ່ແຂງແຮງ.
ອີງຕາມຂໍ້ມູນຈາກອົງການອະນາໄມໂລກ (WHO) ໄດ້ໃຫ້ຮູ້ວ່າ: ເເຕ່ລະປີໃນທົ່ວໂລກຈະມີຜູ້ຕິດເຊື້ອໄວຮັສ RSV ປະມານ 33 ລ້ານຄົນ, ເຂົ້າປິ່ນປົວໃນໂຮງໝໍປະມານ 3.6 ລ້ານຄົນ ເເລະ ເສຍຊີວິດເກືອບ 120,000 ຄົນ, ເຊິ່ງສ່ວນຫຼາຍເເລ້ວຈະເເມ່ນຢູ່ໃນກຸ່ມເດັກທີ່ເກີດໃໝ່, ເດັກອາຍຸຕ່ຳກວ່າ 5 ປີ, ຜູ້ສູງອາຍຸ ເເລະ ຜູ້ທີ່ມີສຸຂະພາບຮ່າງກາຍບໍ່ເເຂງເເຮງ ຫຼື ພູມຄຸ້ມກັນໃນຮ່າງກາຍຕ່ຳ.
ສະນັ້ນ, ບາງຄັ້ງເວລາທີ່ເຮົາໄປສຳຜັດກັບເດັກ ໂດຍການໄປຈູບ ຫຼື ຫອມເເກ້ມ ນັ້ນອາດຈະນຳເອົາເຊື້ອໄວຮັສມາສູ່ເດັກນ້ອຍໄດ້ງ່າຍ.
ການຕິດເຊື້ອ RSV ເເມ່ນຈະມີອາການຄ້າຍຄືກັນກັບການເປັນຫວັດທົ່ວໄປ, ແຕ່ໃນບາງກໍລະນີ ໂດຍພິເສດສະເພາະໃນເດັກນ້ອຍເເລ້ວ ອາດຈະມີອາການຮຸນແຮງຫຼາຍຂຶ້ນ ເເລະ ນີ້ກໍຄືຂໍ້ຄວນສັງເກດອາການ ຕິດເຊື້ອ RSV ເຊິ່ງຈະມີອາການເຫຼົ່ານີ້ຄື:
1. ອາການຄ້າຍຫວັດ: ນ້ຳມູກໄຫຼ, ໄອ, ເຈັບຄໍ, ຈາມ, ແລະ ມີໄຂ້ຕໍ່າ
2. ຫາຍໃຈລຳບາກ: ຫາຍໃຈສຽງດັງ, ຫາຍໃຈໄວ ຫຼື ຫາຍໃຈແຮງຈົນໜ້າອົກຢຸບລົງເມື່ອຫາຍໃຈເຂົ້າ
3. ໄອໜັກ: ໄອຕໍ່ເນື່ອງ ຫຼື ຮຸນແຮງ ອາດມີເສມຫະປະສົມນຳ
4. ບັນຫາການກິນ ແລະ ດື່ມ: ເບື່ອອາຫານ, ບໍ່ຍອມກິນ ຫຼື ດື່ມນົມ ແລະ ນ້ຳໜັກຫຼຸດລົງ
5. ຄວາມອິດເມື່ອຍ ແລະ ເສົ້າຊືມ: ເດັກອາດມີອາການເສົ້າຊືມ ຫຼື ງ່ວງນອນຜິດປົກກະຕິ
6. ຜິວຊີດ ຫຼື ຂຽວ: ໂດຍສະເພາະເເມ່ນຮິມປາກ ແລະ ເລັບມື ຖ້າຫາກອອກຊິເຈນບໍ່ພຽງພໍ
ສ່ວນໃນຜູ້ໃຫຍ່ ຫຼື ເດັກນ້ອຍທີ່ໃຫຍ່ພໍປະມານເເລ້ວ ອາການມັກຈະບໍ່ຮຸນແຮງຫຼາຍ, ແຕ່ສຳລັບເດັກເກີດໃໝ່ ໂດຍສະເພາະເດັກທີ່ເກີດກ່ອນກຳໜົດ ຫຼື ມີພະຍາດປະຈຳຕົວ ເເມ່ນຄວນເຂົ້າພົບແພດທັນທີຖ້າມີອາການເຫຼົ່ານີ້.
ໃນປັດຈຸບັນນີ້, RSV ເເມ່ນຈະບໍ່ມີຢາປິ່ນປົວໂດຍສະເພາະ ເເຕ່ຈະປິ່ນປົວຕາມອາການ ແລະ ເພື່ອປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ RSV ຄວນປະຕິບັດດັ່ງນີ້:
1. ລ້າງມືເລື້ອຍໆ: ລ້າງມືໃຫ້ສະອາດດ້ວຍສະບູ ແລະ ເຈວລ້າງມືທີ່ມີແອລກໍຮໍ.
2. ຫຼີກເວັ້ນການສໍາຜັດໃບຫນ້າ: RSV ສາມາດເຂົ້າໄປໃນຮ່າງກາຍຜ່ານຕາ, ດັງ, ແລະ ປາກ. ດັ່ງນັ້ນ,ພະຍາຍາມຫຼີກເວັ້ນການສໍາຜັດໃບຫນ້າ.
3. ອັດປາກໃນເວລາໄອ ແລະ ຈາມ: ໃຊ້ຜ້າອັດດັງ ຫຼື ປິດປາກໃນເວລາໄອ – ຈາມ.
4. ຫຼີກລ່ຽງການສຳພັດກັບຄົນເຈັບ: ຫຼີກລ່ຽງການສຳພັດໃກ້ຄົນທີ່ມີອາການເປັນຫວັດ ຫຼື ໄຂ້ຫວັດ, ໂດຍສະເພາະເດັກອ່ອນ, ຜູ້ສູງອາຍຸ ແລະ ຜູ້ທີ່ມີພູມຕ້ານທານຕ່ຳ.
ທ່ານ ດຣ ວິລະພອນ ໄຜ່ມະນີ ເເພດຜູ້ຊ່ຽວຊານເດັກ, ຫົວໜ້າພະເເນກຟື້ນຟູຊີບ ໂຮງໝໍເດັກ ໄດ້ກ່າວວ່າ: RSV ເເມ່ນເປັນພະຍາດທີ່ມີມາເເຕ່ດົນເເລ້ວ ເເລະ ເປັນພະຍາດທີ່ປິ່ນປົວໃຫ້ຫາຍຂາດໄດ້ ເຊິ່ງອັດຕາສ່ວນການເສຍຊີວິດນັ້ນເເມ່ນມີໜ້ອຍຫຼາຍ, ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ກໍຍັງບໍ່ທັນມີວັກຊີນປ້ອງກັນ RSV ເທື່ອ ເເລະ ເພື່ອເປັນການປ້ອງກັນການຕິດເຊື້ອ RSV ນັ້ນ ວິທີປ້ອງກັນທີ່ດີທີ່ສຸດກໍຈະເເມ່ນການລ້າງມືຢູ່ເລື່ອຍໆ, ຫຼີກລ່ຽງການຢູ່ໃກ້ຄົນທີ່ຢູ່ບໍ່ສະບາຍ ຫຼື ບໍ່ໄປສະຖານທີ່ເເອອັດ ເເລະ ຝາກເຖິງພໍ່ເເມ່ຜູ້ປົກຄອງຜູ້ທີ່ເບິ່ງເເຍງດູເເລລູກຜູ້ຕິດເຊື້ອ RSV ຕ້ອງໄດ້ລ້າງມືໃສ່ສະບູທຸກໆຄັ້ງຫຼັງຈາກທີ່ມີການສຳຜັດ ເເລະ ຖ້າຫາກວ່າລູກຫຼານຂອງທ່ານມີອາການດັ່ງກ່າວນີ້ ເເມ່ນຄວນເຂົ້າພົບເເພດຢູ່ໂຮງໝໍໂດຍດ່ວນ ເພື່ອຮັບການປິ່ນປົວ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ເຊິ່ງເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ກໍເຫັນໄດ້ຈາກ ຜູ້ທີ່ໃຊ້ Facebook ຄົນໜຶ່ງທີ່ໄດ້ມາບອກເລົ່າປະສົບການທີ່ລູກຂອງຕົນໄດ້ຕິດເຊື້ອໄວຮັສ RSV ແລະ ເພິ່ນກໍຍັງໄດ້ບອກເຕືອນຜູ້ທີ່ມີລູກນ້ອຍເອົາໄວ້ວ່າ: ເວລາອອກໄປນອກບ້ານມາ ຄວນທຳຄວາມສະອາດຮ່າງກາຍຂອງຕົວເອງໃຫ້ສະອາດກ່ອນໄປສຳຜັດເດັກນ້ອຍ, ບໍ່ຄວນກອດ ຫຼື ຫອມເເກ້ມ, ບໍ່ຄວນດົມລູກເດີ້ ຖ້າຫາກຄົນຢູ່ບ້ານມີຜູ້ໃດທີ່ເປັນຫວັດເປັນໄອ ແມ່ນບໍ່ໃຫ້ເຂົ້າໃກ້ລູກ ເເລະ ຄວນລ້າງມືໃສ່ເຈວຕະຫລອດຍາມສຳພັດລູກ ເພາະເຊື້ອໄວຮັສດັ່ງກ່າວນີ້ອັນຕະລາຍຫຼາຍ.
ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງເຫັນໄດ້ວ່າໄວຮັສ RSV ນີ້ ຢູ່ໃກ້ຕົວເຮົາຫຼາຍກວ່າທີ່ຄິດ ເເລະ ຢາກຝາກເຖິງພໍ່ເເມ່ຜູ້ປົກຄອງຂອງເດັກນ້ອຍ ໃຫ້ເອົາໃຈໃສ່ເບິ່ງເເຍງໃນເລື່ອງສຸຂະພາບຮ່າງກາຍ ພ້ອມທັງຈິດໃຈຂອງເຂົາເຈົ້າຂຶ້ນຕື່ມ ເພື່ອເປັນການປ້ອງກັນລູກຫຼານຂອງທ່ານໃຫ້ຫ່າງໄກ ເເລະ ປອດໄພຈາກເຊື້ອໄວຮັສດັ່ງກ່າວນີ້.
RSV on the rise, Protect your children
Some people still don’t understand where the Respiratory Syncytial Virus (RSV) virus comes from. Are children born with it? Actually, children do not have RSV, but adults can be carriers of the virus. Adults may unknowingly transmit it to children because they often go out to various places and encounter different pollutants, which could include viruses that they may carry and spread to children.
RSV was first discovered in 1956 by scientists at the US National Institutes of Health (NIH). Since then, it has continued to spread, especially during the winter or cold weather, and remains the leading cause of respiratory infections in newborns and young children. While RSV has been around for decades, it still remains a significant cause of illness among children worldwide.
RSV is a common respiratory virus that affects the lungs and respiratory tract. It typically affects children, the elderly, and people with weakened immune systems. RSV spreads through respiratory droplets when an infected person coughs or sneezes, and can also be transmitted via contaminated surfaces. Most people experience mild cold-like symptoms.
Newborns and young children are especially vulnerable to RSV because their immune systems are not yet fully developed, and they have never been exposed to this type of virus. Therefore, they do not have specific immunity. RSV spreads easily through contact with saliva, mucus, or droplets from coughing or sneezing. Children in public settings like daycare centers or schools are frequently exposed to the virus. Additionally, premature infants or those with respiratory issues from birth are at higher risk and may experience more severe symptoms.
According to the World Health Organization (WHO), approximately 33 million people worldwide are infected with RSV each year. Around 3.6 million people are hospitalized, and nearly 120,000 people, mostly infants under the age of 5, die from RSV infections. The elderly and those with weakened immune systems are also at higher risk.
Therefore, activities like kissing or hugging a child, especially if you have been in contact with someone sick, can lead to the transmission of the virus to the child.
RSV symptoms are similar to a common cold, but in some cases, particularly in children, symptoms can be more severe. Key symptoms to watch for include:
- Cold-like symptoms: Runny nose, cough, sore throat, sneezing, and low-grade fever.
- Difficulty breathing: Rapid or labored breathing, or breathing so hard that the chest visibly collapses with each breath.
- Severe cough: Persistent or harsh coughing.
- Feeding and drinking issues: Loss of appetite, refusal to drink milk, or weight loss.
- Fatigue and lethargy: Unusual sleepiness or lack of energy.
- Pale or cyanotic skin: Especially around the lips and nails, indicating a lack of oxygen.
While RSV symptoms in adults and older children are usually mild, newborns, particularly those born prematurely or with chronic health issues, are at risk for more severe symptoms. If a child exhibits any of the above symptoms, it is important to seek medical attention immediately.
Currently, there is no specific cure for RSV, but the infection is treated based on the symptoms. To prevent RSV infection, follow these guidelines:
- Wash your hands often: Wash thoroughly with soap or use an alcohol-based hand sanitizer.
- Avoid touching your face: RSV can enter the body through the eyes, nose, and mouth.
- Cover your mouth when coughing or sneezing: Use a tissue, a mask, or cover your mouth to avoid spreading droplets.
- Avoid contact with sick individuals: Stay away from people with cold or flu symptoms, especially if they have close contact with children, the elderly, or those with weakened immune systems.
Dr. Vilaphone Phaymanee, a pediatrician and head of the rehabilitation department at Children’s Hospital, states that while RSV is a long-standing illness, it can be managed and cured with supportive care. There is currently no RSV vaccine, so prevention remains the best option. Dr. Phaymanee advises parents and caregivers to wash hands frequently, avoid crowded places, and practice good hygiene when caring for children with RSV. If a child shows symptoms of RSV, they should see a doctor immediately.
Recently, a Facebook user shared their experience of their child contracting RSV and offered advice to parents with young children. They recommended cleaning your hands and body after leaving the house and avoiding close contact with children, especially if you are sick. Parents should also avoid hugging or kissing children if anyone in the household has a cold or cough. Washing hands with gel every time you touch the child is essential, as this virus is very dangerous.
It is clear that RSV is closer to us than we might realize. Parents of young children should pay extra attention to their physical health and hygiene to keep their children safe from this virus.
ທີ່ມາ/Source:
• cdc.gov
• who.int
• Centre of Information and Education for Health
